V

va rhage. bl. 1 un. fy; (gwrth.) fi

v.-unan fy hunan, ar fy mhen fy hun, wrthyf f'hun(an)

vad treigl. meddal < mat (gydag ober) daioni, lles

v. a ra din mae'n gwneud daioni/lles i fi/mi, mae’n llesol i fi/mi, mae’n dygymod â fi/mi, mae’n cytuno â fi/mi

ober v. gwneud daioni/lles

vaganiñ be. llewygu, cael haint, pango, llesmeirio

vak a. hamdden, rhydd; segur

chom v. bod yn segur; bod heb waith / yn ddi-waith

douar v. braenar, tir heb ei drin / segur

tud hag a zo v. warno pob(o)l heb ddim i’w wneud, pob(o)l ar leser, dynion ag amser ar eu dwylo, dynion segur

vakañsoù ll. gwyliau

ar v. bras gwyliau’r haf

ar v.-skol gwyliau’r ysgol(ion)

bezañ e v. bod ar wyliau

kemer v. cymryd/cael gwyliau

vaksin g. -où brech

vaksinadur g. -ioù y frech, y cwpog, brech(i)ad

vaksinañ be. brechu

valigañs b. anwadalwch, anghysondeb

valigant/variant a. cyfnewidiol, anwadal, oriog, chwit-chwat, di-ddal, ansefydlog, anghyson, ansicr (am y tywydd)

valizenn b. gw. malizenn

valvenn b. -où falf

van : ober van (ouzh) sylwi (ar), gwneud sylw (o), prisio (am), poeni (am), malio (am)

v. ebet ! dim sylw/ymateb o gwbwl!

v. ebet ’vel yn tamm koat! cwb(w)l ddifynegiant fel plocyn o bren!

ober v. (da) esgus, cymryd arno/arni, cogio, smalio

vandal g. -ed fandal

vanilha/vanilhez torf. a g. fanila

variant a. ansefydlog, anwadal, oriog, di-ddal, chwit-chwat, annibynadwy, ansic(i)r, cyfnewidiol

vasil adf. gw. fasil

'vat adf gw. avat

vein treigl. meddal < mein qv.

'vel gw. evel

veñjañs b. dial

verb g. -où berf

ur v. gwan berf gyflawn

ur v. kreñv eeun berf gref uniongyrchol

ur v. kreñv dieeun berf gref anuniongyrchol

ur v. tre berf anghyflawn

vernis g. gw. gwernis

vertuz b. -ioù rhinwedd

vi g. -où ŵy/w

bezañ ar v. diwar e dad bod wedi’i boeri yr un peth â’i dad, bod yr un ffunud â’i dad

bezañ ar v. en e revr bod fel lleuen mewn crachen, bod ar waith i gyd, methu (â) bod yn llonydd, ymddwyn fel pe bai llyngyr arno, bod â chynrhon yn ei din (ar laf.)

en em glevet evel daou v. cytuno â’i gilydd i’r dim / yn berffaith

heñvel ouzh daou v., heñvel v. yn debyg iawn i’w gilydd, yn gymwys/ union yr un fath/peth â’i gilydd, yr un ffunud â’i gilydd

klask vioù e neizhioù warlene (ffig.) chwilio am eira llynedd (ffig.)

ur v. digant ur vuoc’h caws o fola ci, gwaed (mas) o garreg, mêr o bostyn, darn o’r lleuad

ur v. (poazh-)kalet/kaletpoazh ŵy/wy wedi'i ferwi'n galed

ur v. (poazh-)tanav ŵy/wy wedi'i ferwi'n ysgafn/feddal

v. pe labous ’zo gant ar yar mae rhywbeth ar waith / ar ger(dd)ed / yn y gwynt; mae rhyw ddrwg yn y caws; mae sŵn ym mrig y morwydd

v.-koukoug cam brint, gwall argraffu

(ar) vid g. (y) dolur rhydd

video g. fideo

ur gasetenn/bladenn-video casét fideo

vijil a. di-gig

boued vijil bwyd heb gig

ober v. ymwrthod â chig

vikig g. (iaith plentyn) ŵy/wy

Viking a. a g. -ed fiking

viktor b. -ioù buddugoliaeth

vil a. hyll, salw, diolwg; brwnt, bud(u)r; cas, erchyll, ffiaidd, gwael, ysgeler

v.-’bominal/-kollet/-spontus salw iawn, hyll fel pechod

amzer v. tywydd gwael/brwnt/cas/ffiaidd

komzoù v. geiriau anweddus/brwnt/ budr

loen/pezh v.! y mochyn! yr hen beth/ un brwnt/cas/ffiaidd/gwael/ysgeler! (yn ddirmygus am ddyn)

un dro v. tro/tric brwnt/bud(u)r/cas/ gwael

vil adf yn gas, yn greulon, yn anghwrtais; yn arw iawn/eithriadol

komzet en doa v. outi siaradodd yn arw/anghwrtais/gas/ffiaidd â hi

ober v. d’ub. trin rhn yn wael, niweidio rhn, gwneud niwed i rn, bod yn gas wrth rn; dinistrio rhn; gwneud cam â rhn

marc’had-mat v. yn rhad fel baw/ slecs, rhad iawn/eithriadol/rhyfeddol

vilaat be. salwyno; d(if)wyno, trochi; difrïo, difenwi, dilorni, diarhebu, pardduo, lladd ar; bychanu

viloni b. -où anfadwaith, gweithred ffiaidd/ysgeler

viltañs g. -où gwarth, cywilydd; ysbryd aflan/drwg, ellyll

vin b. -où llwyb(y)r, gwli, gidel

v.-dall llwyb(y)r pengaead/hosan

violetez ll. -enn b. fioledau ll. fioled b.

violoñs g. -où fiolin

violoñser g. -ien fiolinydd

virgulenn b. -où coma

viruz g. -où firws

vis g. -où bai, gwendid, ffaeledd, nam

v. fall drygioni

v. fall ’zo en e gorf mae e’n llawn o’r Gŵr Drwg, mae’r Gŵr Drwg ynddo fe, mae e’n llawn drygioni

vis-fall a. cas, ciaidd, cythreulig, milain, melltigedig

vitamin g. -où fitamin

'vit ardd. gw. evit

vogalenn b. -où llafariad

v.-fri llafariad drwynol

volkanek a. folcanig

volt g. -où folt

vot g. -où pleidlais

votadeg b. -où etholiad

votiñ be. pleidleisio, bwrw pleidlais

paperenn/bilhed v. papur pleidleisio

voulouz g. melfed

voulouzenn b. rhuban melfed